Rękojmia dla przedsiębiorców - kluczowe różnice

W nawiązaniu do poprzedniego posta i wpisu na blogu, który był poświęcony rękojmi oraz gwarancji dla konsumentów, pragnę teraz przedstawić podstawowe różnice między rękojmią dla konsumentów a przedsiębiorców.

Na wstępie warto zaznaczyć, że unormowania prawne w kwestii gwarancji nie różnicują konsumentów od przedsiębiorców, a więc są takie same – chyba, że co innego wynika wprost z dokumentu gwarancyjnego.

W opisanych niżej przykładach kupującym będzie zawsze konkretny przedsiębiorca, a nie konsument.

Główne różnice:

1.    Przedsiębiorca zawsze zobowiązany będzie do wykazania, że wada lub jej przyczyna istniała w rzeczy sprzedanej w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego. 

2.  Przedsiębiorca traci uprawnienia z tytułu rękojmi, jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o wadzie, a w przypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później - jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej stwierdzeniu.

3.    Sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy.

4.    Strony mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć.

5.   Do przedsiębiorców nie stosuje się 14-dniowego terminu w jakim sprzedawca jest zobowiązany do ustosunkowania się do reklamacji pod rygorem uznania jej.

6.   Przedsiębiorca, który kupił rzecz wadliwą jest uprawniony sprzedać rzecz z zachowaniem należytej staranności, jeżeli istnieje niebezpieczeństwo jej pogorszenia. Natomiast, gdy interes sprzedawcy tego wymaga - przedsiębiorca, który kupił rzecz wadliwą jest zobowiązany sprzedać rzecz z zachowaniem należytej staranności, jeżeli istnieje niebezpieczeństwo jej pogorszenia.
   W sytuacji gdy istnieje niebezpieczeństwo pogorszenia rzeczy, uprawnienie do jej sprzedaży może przekształcić się w obowiązek. Kupujący będący przedsiębiorcą będzie nie tylko uprawniony, ale i zobowiązany do sprzedaży rzeczy. Taka sytuacja ma najczęściej miejsce przy sprzedaży produktów spożywczych o krótkim terminie przydatności. Wówczas oczekiwanie na odbiór przez sprzedawcę może narazić go na powstanie znacznej szkody.
       O zamiarze sprzedaży kupujący powinien w miarę możliwości zawiadomić sprzedawcę, w każdym zaś razie powinien wysłać mu zawiadomienie niezwłocznie po dokonaniu sprzedaży. W tym przepadku kupujący może również odesłać rzecz sprzedawcy na jego koszt i niebezpieczeństwo.  

7.  Co do zasady ochrona z tytułu rękojmi trwa w stosunku do przedsiębiorcy 2 lata, jednakże roszczenie o usunięcie wady lub wymianę rzeczy sprzedanej na wolną od wad przedawnia się z upływem roku, licząc od dnia stwierdzenia wady.

Ważne w szczególności dla przedsiębiorców trudniących się sprzedażą rzeczy:

Jeżeli rzecz nie miała właściwości, które powinna mieć zgodnie ze swoim przeznaczeniem lub zgodnie z publicznie składanymi zapewnieniami lub została wydana w stanie niezupełnym, sprzedawca, który poniósł koszty w wyniku wykonania uprawnień z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy przez konsumenta, może żądać naprawienia poniesionej szkody od tego z poprzednich sprzedawców, wskutek którego działania lub zaniechania rzecz stała się wadliwa.

[upraszczając: Przedsiębiorca kupił określoną rzecz, rzecz ta okazała się wadliwa - zakładamy, że sprzedawca o tym nie wiedział. Następnie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej sprzedał tą rzecz konsumentowi. Konsument wykrył w tej rzeczy wadę i zgłosił reklamację do sprzedawcy - przedsiębiorcy. Ten sprzedawca zobowiązany będzie zrealizować reklamacje konsumenta - jeżeli, oczywiście będzie zasadna (tj. naprawić rzecz, obniżyć cenę, wymienić itd.), to w tym przypadku przedsiębiorca ma regres do tego przedsiębiorcy, który mu tą rzecz wadliwą sprzedał, o ile oczywiście wada rzeczy jest spowodowana działalnością tego poprzedniego przedsiębiorcy i tak analogicznie do poprzednich przedsiębiorców - sprzedawców.]

Odpowiedzialność tą ponosi także poprzedni sprzedawca, który wiedząc o wadzie rzeczy, nie poinformował o niej kupującego lub sporządził instrukcję montażu i uruchomienia dołączoną do rzeczy, jeżeli wada powstała na skutek zamontowania i uruchomienia rzeczy przez konsumenta zgodnie z tą instrukcją.

[Analogicznie jak wyżej, sprzedawca przedsiębiorca ma regres do poprzedniego sprzedawcy przedsiębiorcy z tytułu konieczności realizacji reklamacji konsumenta, jeżeli wada powstała na skutek zamontowania i uruchomienia rzeczy przez konsumenta zgodnie z tą instrukcją.]

Odszkodowanie, o którym mowa powyżej, obejmuje zwrot wydatków niezbędnych w celu realizacji uprawnień konsumenta, w szczególności związanych z wymianą lub usunięciem wady rzeczy sprzedanej, jej demontażem, transportem i ponownym zamontowaniem, a ponadto kwotę, o którą została obniżona cena rzeczy, oraz utracone korzyści.

Takie roszczenia sprzedawcy przedawnia się z upływem sześciu miesięcy. Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się z dniem poniesienia kosztów przez sprzedawcę w wyniku wykonania uprawnień z tytułu rękojmi przez konsumenta, nie później jednak niż w dniu, w którym sprzedawca powinien wykonać swoje obowiązki wobec konsumenta.

Jeżeli sąd oddali powództwo o naprawienie szkody, stwierdzając, że strona pozwana nie była odpowiedzialna za powstanie wady rzeczy, bieg terminu przedawnienia w stosunku do wszystkich pozostałych sprzedawców nie może zakończyć się przed upływem sześciu miesięcy od dnia, w którym orzeczenie oddalające powództwo stało się prawomocne.

Odpowiedzialność z tytułu rękojmi oraz gwarancji reguluje kodeks cywilny.

Jeżeli jesteś przedsiębiorcą, prowadzisz działalność gospodarczą w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, spółki cywilnej, spółki prawa handlowego, to daj znać, zostaw komentarz tutaj lub na facebooku albo po prostu kliknij „like”, dzięki temu będziemy wiedzieć, że jest zainteresowany wpisami, postami dotyczącymi przedsiębiorców.